Category: Column : เรื่องเล่าจากสวนหลังบ้าน

ตลอดระยะเวลาเกือบยี่สิบปีในอาชีพสื่อ ดิฉันพอจะสังเกตได้ว่า วิธีหนึ่งที่จะทำให้ตัวเราดูเป็นคนไม่น่าเชื่อถือได้ง่ายๆ คือการพูดเรื่องเหลือเชื่อออกสื่อ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องไสยศาสตร์ ผีสางเทวดา หรือมนุษย์ต่างดาว ต่อให้เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นจริงหรือเชื่อว่าจริงแค่ไหน ก็พึงเก็บไว้เล่าสู่กันฟังในแวดวงคนใกล้ชิดเท่านั้น แม้สังคมไทยเราจะนิยมเรื่องลี้ลับและเต็มไปด้วยความเชื่อในสิ่งเหนือธรรมชาติ แต่ลองใครบอกว่า เห็นผี เทวดา หรือมนุษย์ต่างดาวออกสื่อสาธารณะก็จะเห็นว่าภาพพจน์ “พัง” ถูกสื่อทำให้กลายเป็นคนที่ดูบ้าๆบอๆ เสียเป็นส่วนใหญ่ .

เพราะผนังบ้านของดิฉันเป็นกระจกสามด้าน นกบินเข้าบ้านถือเป็นเรื่องปกติ มีตั้งแต่นกกระจิบไปจนถึงเหยี่ยว วันนี้เป็นนกเขา เปิดประตูหน้าต่างโล่งกว้างยังไงก็ไม่ยอมบินกลับออกไป เป่าปากเสียงนกเขาเรียกก็ไม่ขยับ เลยต้องพึ่งเทคโนโลยี เปิดคลิปเสียงต่อนกเขาในยูทูปเรียกมันออกไป ได้ผลซะด้วย 555+ เพราะทุกอย่างมีทางออก … หากเราไม่เลือกคำว่า “ไม่มีทาง” หรือ “ไม่ได้” ในการแก้ปัญหา

ในปี 2560 นั้น ดิฉันเดินทางบ่อย เวลาเดินทางทิ้งบ้านไปหลายวัน นอกจากคิดถึงลูก พ่อแม่ญาติพี่น้องเพื่อนฝูง คิดถึงต้นไม้ ก็คิดถึงหมา แม้จะเพิ่งฉกของคนอื่นมาเลี้ยงได้ไม่นาน ก็รู้สึกห่วงใยเสมือนเป็นเจ้าข้าวเข้าของชีวิตมัน

ดิฉันชอบถ่ายภาพสิ่งมีชีวิต ไม่ว่าจะเป็นต้นไม้ สัตว์ หรือผู้คน ซึ่งก็คิดเอาเองว่า ชอบที่สุดน่าจะเป็นการถ่ายภาพคนนี่แหละ โดยเฉพาะคนที่ไม่คอยหลบกล้อง คนที่นั่งนิ่งๆให้ถ่ายโดยไม่รอให้ตัวเองดูดี ไม่โพสต์ท่าใดๆใส่กล้อง เพราะคนส่วนมากที่เจอกล้องมักมีท่าทางผิดไปจากปกติโดยเฉียบพลัน ยกเว้นคนแก่กับคนป่วย จะไม่ค่อยยินดียินร้ายกับการถ่ายภาพ ถ้าไม่พร้อม เขาก็จะบอกว่าอย่าถ่าย ไม่ค่อยจะต้องให้รอเติมแป้ง หวีผม หรือเติมลิปสติก

จริงอยู่ที่การซื้อบ้านหรือปลูกกระต๊อบเอาไว้ตามจังหวัดต่างๆ เพื่อจะแวะไปพักแค่นานๆที จะเป็นความคิดที่ไม่เข้าท่านัก ในยุคที่แรงงานชั้นดีเป็นของหายาก ไม่ต้องพูดถึงความสิ้นเปลืองค่าดูแลรักษาและอื่นๆอีกมากมาย ถ้าไม่มีคนดูแลทำความสะอาดรอไว้ เมื่อเดินทางไปถึง ก็ต้องลำบากมากวาดถู ตัดแต่งต้นไม้ ยิ่งเป็นคนที่เกลียดงานบ้านด้วยแล้ว การมีบ้านต่างจังหวัดก็เหมือนนรกดีๆนี่เอง

ดิฉันเป็นคนชอบทำอาหาร ชอบชิมอาหาร ชอบปลูกผักไว้ทำอาหาร ชอบชิมรสชาติพืชผักที่ปลูกเอง โดยเฉพาะผักผลไม้สดๆชนิดเด็ดจากต้นนี่จะชอบมากเป็นพิเศษ . แม้ว่าชีวิตที่ผ่านมาจะไม่ได้ประสบความสำเร็จอะไรนัก แต่บ่อยครั้งที่ดิฉันก็อดคิดแบบองุ่นเปรี้ยว เข้าข้างตัวเองไม่ได้ว่า เรานี้ช่างโชคดีแท้ๆ ที่มีโอกาสได้ลิ้มลองสัมผัสอะไรต่อมิอะไรมากมายหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็นอาหารการกิน สิ่งของเครื่องใช้ สินค้า-บริการ

บัวเป็นดอกไม้ที่ดิฉันชอบ แต่ความที่บ้านไม่ค่อยมีแดด จึงไม่ค่อยประสบความสำเร็จในการเลี้ยงบัวนัก นานๆทีจะได้เห็นดอก . เวลาเห็นบัวออกดอก ดิฉันมักอิ่มอกอิ่มใจ รู้สึกเหมือนตัวเองเป็นคนรวย รู้สึกภูมิใจ ปนกับความรู้สึกโชคดีอย่างแปลกๆ แม้ว่า ดิฉันจะไม่ได้ร่ำรวย ไม่ได้มีเงินทองเยอะแยะ และดอกบัวก็ไม่สามารถใช้ชำระหนี้ได้ตามกฎหมายก็ตาม

สิ่งที่หลายคนเห็นตรงกัน โดยเฉพาะคนที่อยู่ในโลกนี้มานานสักสี่ห้าทศวรรษก็คือ ความเปลี่ยนแปลงของฤดูกาลและสิ่งต่างๆรอบตัว ที่รุนแรงและรวดเร็วกว่าในสมัยก่อนๆ ถึงจะไม่ได้อยู่นานสี่แผ่นดินเหมือนแม่พลอย แต่การที่ยุคสมัยเปลี่ยนเร็ว ก็ได้เห็นความเปลี่ยนแปลงเยอะ สมัยก่อนคนไทยรวยๆส่งลูกหลานไปเรียน ไปเที่ยวเมืองนอก คนไทยจนๆไปขุดทองต่างแดน คนต่างชาติรวยๆมาท่องเที่ยวมาลงทุนในเมืองไทย 

เมื่อสัปดาห์ก่อนมีน้องจากนิตยสารมาถ่ายคอลัมน์ที่บ้าน ในฐานะที่เราเป็นคนถ่ายภาพเหมือนกัน เข้าใจหัวอกช่างภาพดีว่า เขามาทำงานของเขา เราเป็นแค่ object ในภาพนั้น ภาพที่ถ่ายควรมาจากมุมมองของช่างภาพ ไม่ใช่จากตัวแบบ หรือ object ในภาพมาคอยเจ้ากี้เจ้าการ เที่ยวแนะนำสั่งสอนเขาว่า ต้องเอาอย่างนั้นอย่างนี้ จึงพยายามอย่างที่สุด ที่จะไม่ออกความเห็นใดๆ และไม่เคยขอดูภาพที่เขามาถ่าย เพื่อร่วมตัดสินใจเลย ยกเว้นว่าเขาจะขอความเห็นจริงๆ

ช่วงเวลาดีๆในสวน คือความสุขของคนปลูกต้นไม้ ดิฉันชอบสีเขียวอ่อนของยอดไม้ที่แตกใบใหม่ เพราะเป็นสีแห่งชีวิต ความหวัง กำลังใจ การเริ่มต้นใหม่ ดิฉันชอบสีเขียวเข้มของใบไม้แก่ ที่ดกหนาให้ร่มเงา เพราะเป็นสีของความอยู่รอด เป็นสีของชีวิตที่เปี่ยมด้วยประสบการณ์ ที่ผ่านการต่อสู้ อดทนกับสารพัดสิ่งในวันเวลา 

เมื่อไม่กี่คืนก่อน มีพายุฝนฟ้าคะนอง ต้นไม้ใหญ่ในบ้านล้มระเนระนาด โดยเฉพาะไม้ที่ซื้อมาปลูกตอนโตแล้ว หรือเรียกภาษาตลาดต้นไม้ว่า ไม้ล้อม เนื่องจากรากแก้วไม่ได้หยั่งลึกลงดิน เวลาเกิดพายุแรงๆ จะห่วงต้นไม้ใหญ่ในบ้านหักโค่น เพราะแต่ละต้นอยู่มานานนับสิบๆปี บางต้นอายุมากกว่า 40 ปี จึงผูกพันและห่วงใยเหมือนญาติ

การใช้เวลาเล็กๆน้อยๆปลุกปล้ำกับดินหลังบ้าน ที่สิ้นไร้อินทรียวัตถุถึงขนาดที่ไส้เดือนอพยพหนี เป็นช่วงเวลาดีๆที่ดิฉันได้เรียนรู้คำตอบบางอย่างในธรรมชาติ ดิฉันพบว่า การมีชีวิตอยู่หรือตายของต้นไม้แต่ละต้น แต่ละสายพันธุ์ อาจไม่ได้ขึ้นกับโชคลาภวาสนาหรือพรหมลิขิต แต่ขึ้นอยู่กับเจตจำนงของต้นไม้เป็นสำคัญ 

ดิฉันชอบกินอาหารเช้าริมระเบียง กินไปดูสวนไป บางทีก็มีดอกไม้ใบไม้ร่วงลงมาใส่อาหาร ถ้าเป็นช่วงเดือนมีนาคมของทุกปี ก็จะเป็นดอกคูน นั่งมองกลีบดอกไม้แล้วถามตัวเองว่า ในหนึ่งปี จะมีสักกี่วันกันหนอ ที่ดอกคูนจะร่วงลงมาใส่ขนมปังที่ทาแยมเอาไว้

เช้าวันนี้เป็นเช้าที่จิตใจของดิฉันไม่เป็นปกติสุขนัก เพราะมีเรื่องที่ต้องจัดการให้ลุล่วงโดยไม่มั่นใจในความสำเร็จ อีกทั้งยังกังวลจนไม่มีสมาธิ เนื่องจากรู้ว่า เหลือเวลาน้อย แต่ก็พยายามตั้งสมาธิด้วยการทำชีวิตให้เป็นปกติ ไม่รีบลนลาน และออกมานั่งอ่านหนังสือเงียบๆในสวนหลังบ้าน ดูลมพัดใบไม้

ด้วยความที่ทำบ้านเปิดโล่งให้ลมโกรกทั้งวันเพื่อประหยัดค่าแอร์ ภารกิจที่ดิฉันได้รับมอบหมายอย่างไม่ตั้งใจก็คือ คอยจับสัตว์ต่างๆที่เข้ามาในบ้านออกไปปล่อย ส่วนมากจะเป็นนกนานาชนิด ที่ตอนแรกเราเข้าใจว่า มันคงหลงเข้ามา นานๆเข้าจึงพบว่า นกบางตัวไม่ได้หลง แต่ตั้งใจเข้ามาอยู่ กะมาทำรังเลยทีเดียว 

การทำงานในโฮมออฟฟิศ ทำให้เรามีสิทธิ์ตื่นสายได้มากกว่าคนที่ออกไปทำงานนอกบ้านนิดหน่อย ในช่วงที่เด็กๆปิดเทอม แต่ดิฉันชอบที่จะตื่นแต่เช้าก่อนใครๆ เพื่อใช้เวลาส่วนตัวนั่งเล่นดูต้นไม้ใบหญ้า ฤดูร้อน เป็นช่วงเวลาที่สวนเล็กๆของเราสดใส ไม้ดอกทั้งหลาย พากันเบ่งบานอวดสีสัน ต้นสาธรที่เคยผลัดใบก็แตกใบใหม่เขียวสดเต็มต้น มะม่วงออกลูกห้อยระย้าน่าดูชม แอบนั่งดูนกน้ำหน้าตาประหลาด ตัวโตเท่าแม่ไก่ เดินหาอะไรกินบนลานหินหลังบ้านแล้วตื่นเต้น พอๆกับที่ได้เฝ้าดูแมลงภู่สีสวยตัวเบ้อเริ่ม บินตอมเกสรดอกไม้อย่างมีความสุข